Open brief van groep VUB-professoren aan ministers Crevits en Vandenbroucke (online verschenen via De Standaard op 13/07/2023)

Een groep VUB-proffen doet een oproep aan ministers Crevits en Vandenbroucke: het levenseinde wordt te fel gemedicaliseerd – mensen willen sterven in hun gemeenschap, omringd door hun dierbaren. Gun ze dat.

Zorg rond het levenseinde werd de afgelopen 30 à 40 jaar in dit land uitgebouwd via gespecialiseerde palliatieve zorg in ziekenhuizen (palliatieve zorgeenheden en multidisciplinaire palliatieve zorgteams), in de thuiszorg (multidisciplinaire begeleidingsequipes) en in de woonzorgcentra, referentiever­pleeg­kundigen palliatieve zorg).

Maar het gezondheidszorg­beleid heeft in ons land veel minder aandacht gehad voor de toegevoegde waarde van gemeenschappen, buurten, scholen, bedrijven, culturele en andere organisaties, steden en gemeenten. We zijn vergeten dat sterven vroeger een sociale gebeurtenis was met een medische component, niet een medische gebeurtenis met een sociale component.

Honderd jaar geleden werden mensen thuis geboren en ze stierven ook thuis. Te veel mensen sterven vandaag op een manier en op een plaats die niet overeenstemt met hun waarden of voorkeuren. De laatste levensfase wordt ook vaak onderbroken door vermijd­bare en dure opnames in ziekenhuizen, waar zelfregie en waardigheid worden opgegeven. Er wordt vaak onvoldoende ruimte gecreëerd om actief afscheid te nemen van geliefden, familie, en vrienden. Hoe vaak horen we niet na een overlijden van iemand met kanker dat het toch te snel is gegaan, ondanks maanden of jaren van antikankerbehandelingen.

Dood en sterven – en het bijbehorende verlies en verdriet – treffen iedereen in ons land. Toch is er in ons gezondheidszorgbeleid onevenredig weinig aandacht voor en gaan er weinig middelen naartoe. De afgelopen dertig jaar was het antwoord van het beleid steevast een verdergaande professionalisering en medicalisering van de zorgprocessen en het sterven. Waarom niet meer erkenning teruggeven aan de gemeenschap? Om de ­gezondheid te bevorderen zijn we er de afgelopen veertig jaar – mede dankzij de Wereldgezondheidsorganisatie – in geslaagd om iedereen bewust te maken. Iedereen weet vandaag dat roken slecht is voor de gezondheid en dat we een gezond voedingspatroon moeten nastreven.

Lees de volledige open brief hier:

https://www.vub.be/nl/nieuws/we-sterven-maar-een-keer-laten-we-het-dus-juist-doen